# DAO’lar nasıl çalışır Başlangıçta, Bitcoin ilk tam çalışan DAO olarak kabul edildi; zira önden programlanmış bir takım kurallara sahip, otonom bir şekilde işlev görüyor ve paylaşımlı bir oybirliği ile yönlendiriliyor. O zamandan beri, akıllı sözleşme kullanımı Ethereum platformunda kullanılmaya başlandı ve DAO’ların yaratılışı daha yaygınlaşarak şu anki görünümlerini kazandılar.
Peki tamamen fonksiyonel olması için bir DAO’nun nelere ihtiyacı var? Öncelikle, uyacağı bir takım kurallara. Bu kurallar bir tür bilgisayar programı olan akıllı sözleşmelere kodlanıyor ve bunlar otonom olarak internette bulunurken, aynı anda kendi başına yapamayacağı görevler için insanlara ihtiyaç duyuyor.
Kurallar konduktan sonra, DAO fonlama sürecine girer. Bu iki sebepten ötürü çok önemlidir. Birincisi, DAO’nun iç bir mülkü olması gerekir; organizasyon tarafından harcanabilecek veya belirli aktiviteler karşılığı ödül olarak verilebilecek tokenler. İkinci olarak, kullanıcı DAO’ya yatırım yaparak oylama hakkı, bunun beraberinde de nasıl işlediğini etkileme yeteneği kazanıyor.
Fonlama süreci bittikten ve DAO hazır olduktan sonra, tamamen otonom olarak yaratıcılarından ve diğer herkesten tamamen bağımsız hale gelir. Açık kaynaklıdırlar, yani kodları herkesçe görüntülenebilir. Daha da önemlisi, tüm kurallar ve finansal işlemler blockchain’de kaydedilir. Bu da DAO’ları tamamen transparan, değişmez ve dürüst kılar.
DAO faal hale geldiğinde, fonların nerede nasıl kullanılacağına oy birliğiyle karar verilir. DAO’dan pay alan herkes geleceğine dair tekliflerde bulunabilir. Ağın tekliflerle dolmasını engellemek için, moneter bir depozito zorunlu kılınabilir.
Böylece, hissedarlar teklif üzerine oylama yaparlar. Herhangi bir eylemi gerçekleştirmek için çoğunluğun hemfikir olması gerekir. Çoğunluğa ulaşmak için gereken yüzde kodunda yazabileceği üzere, DAO’lar arasında değişim gösterebilir.
Temel olarak, DAO’lar insanların dünyanın her yerinden birbirleriyle para değişimi yapmasını sağlıyor. Bu bir yatırım da olabilir, hayırsever bir bağış da, para toplama, borç alma vesaire, hiçbir aracı olmadan. Oylama sistemiyle ortaya çıkabilecek olası bir sorun, eğer başlangıç kodunda bir güvenlik açığı tespit edilirse, çoğunluk oyu olmadan düzeltilemez. Oylama gerçekleşene kadar kötü niyetli yazılımcılar koddaki açığı kötüye kullanabilir.